EIARResearch Knowledge bankDigitizing agricultural Research Service

አረም

ለውዝ በተዘራ ከ3ዐ እስከ 35 ቀናት ውስጥ ካልታረመ ጥሩ ምርት አይሰጥም፡፡ በዚህ ወቅት አንዴ ማረምና ለማበብ ሲቃረብ ደግሞ መኮትኮትና አፈር መታቀፍ ይኖርበታል፡፡ አፈር ማሰታቀፉ ፍሬ የሚይዙ ቅርንጫፎች በቀላሉ አፈር እንዲያገኙ ይረዳል፡፡ በምናሳቅፍበት ጊዜ የተክሉን መሀል ሳንሸፍን በጥቂቱ ከጎን ጎኑ መሆን አለበት፡፡ በዘር መሰብሰቢያው ወቅት ማሳው ከአረም የፀዳ መሆን አለበት፡፡ ፀረ-አረም መድሀኒት መጠቀም ሲያስፈልግ ፓቶራን 3 ኪ.ግ. በሄክታር ወይም ዱያል 2 ኪ.ግ. በሄክታር መርጨት ይቻላል፡፡

በሽታ

በአገራችን ከተመዘገቡት የለውዝ በሽታዎች ውስጥ ዋግ አና የቅጠላ ቅጠል ጠቃጠቆ  ዋነኞቹ ናቸው፡፡ ፍቱን መፍትሄያቸውም በሽታዎችን የሚቋቋም ዝርያ መጠቀም ነው፡፡ ሌላው ለውዝ ከመድረሱ በፊትና ደርሶ ከተሰበሰበ በኋላ ወይም እርጥበት በበዛበት ማከማቻ ውስጥ የሚፈጠር ሻጋታ አፍላቶክሲን የተባለውን መርዛማ  ኬሚካል የሚያስከትል በሽታ ነው፡፡ ይህንን ለመቆጣጠር ሰብሉ እንደደረሰ መሰብሰብና ዝናብ ሳይነካው አድርቆ እርጥበት በሌለበት ቦታ ማከማቸት ያስፈልጋል፡፡

ተባይ

ለውዝን ከሚያጠቁ ተባዮች ውስጥ ክሽክሽ፣ ቦልወርም፣ ጃሲድ፣ ትሪፕስና ምስጥ ዋነኞቹ ናቸው፡፡ ማሳን በማፅዳት፣ በወቅቱ በመዝራትና እንደ ማርሻል እና ኢትዮሰልፋን የመሳሰሉ ፀረ-ተባይ መድቨኒቶችን በመጠቀም ልንቆጣጠራቸው እንችላለን፡፡

ሠንጠረዥ 1. የለውዝ ምርጥ ዝርያዎች