የቡና ዛፍ ገረዛ ዘዴዎች


የገረዛ መሰረታዊ ዕውቀቶች

የቡና ምቀሣ ከመካሄዱ በፊት ሁለት መሠረታዊ ዕውቀቶች ያስፈልጉናል፡፡ እቺነሱም የቡናውን አስተዳደግና አቋም እቺና
ለቡና ዕድገት ምግብ አዘጋጅና ምግቡን የሚጠቀሙት የቡናው አካሎች ግንኙነት ማወቅ ናቸው፡፡

የቡናውን አስተዳደግና አቋም ማወቅ

ቡና አነስተኛ ዛፍ ሲሆን ወደላይ የሚያድገው አካሉ ዋነኛው ነው፡፡ ከዚሁ ላይ የሚነሱት ተቀጥላ ግንዶች የቡናውን ግንድ
ቁጥር ለመጨመርና ቡናውን ለማደስ የተዘጋጁ የቡናው ዓይነተኛ አካሎች ናቸው፡፡ ግንዱ ከጎን የሚያወጣቸው
የመጀመሪያ ቅርንጫፍ፣ ከዚሁ ላይ የሚነሱት ደግሞ ሁለተኛ ቅርንጫፎችና ከሁለተኛ ቅርንጫፍ ላይ የሚነሱ ሶስተኛ
ቅርንጫፎች ይኖሩቆል፡፡ አንድ የመጀመሪያ ቅርንጫፍ ምን ጊዜም ከመጀመሪያው የአንጓ ዓይን በቆች ከተቆረጠ መልሶ
አያቆጠቁጥም፡፡ ነገር ግን ሁለተኛና ሶስተኛ ቅርንጫፎች ተቆርጠው ቢወገዱም ሌላ መልሶ የማውጣት ባህርይ አላቸው፡፡

ለቡና ዕድገት ምግብ አዘጋጅና ምግቡን የሚጠቀሙት የቡናው አካሎች ግንኙነት

ምግብ በዋነኛነት የሚያዘጋጀው የቡና ተክል ክፍል ቅጠሉ ሲሆን ለጋ ቅጠሎች፣ ግንዶች፣ የሥር ጫፎችና በተለይም
ፍሬው ከፍተኛ የምግብ ተጠቃሚዎች ናቸው፡፡ ምግብ ሁልጊዜ ከምንጩ ወደ ተጠቃሚው በመፍሰስ ግንኙነት ይኖራል፡፡
የምግብ ምንጩ ቅጠሉ በአንድ ጊዜ ለሁለት ነገሮች ያገለግላል፡፡ እቺነሱም ቡናው ያፈራውን ፍሬ መመገብና
ለሚቀጥለው ዓመት ምርት የሚገኝበትን ግንድም ሆነ ቅርንጫፎች ወደ ላይና ወደ ጎን ማሳደግ ናቸው፡፡ አንዳንድ ጊዜ
ቡናው ከፍተኛ ምርት ይዞ ቅጠሉ ግን ትንሽ ከሆነ የምግብ ምንጩ ሙሉ በሙሉ ወደ ፍሬው ስለሚፈስ ምርት ከተለቀመ
በኋላ ቡናው ሊዳከም ይችላል፡፡ ስለሆነም ለሚቀጥለው ዓመት በቂ የተከማቸ ምግብ ስለማይኖር ምርት ላይገኝ
ይችላል፡፡ በተለምዶ ቡና አንድ ዓመት ከሠጠ በሚቀጥለው ዓመት አይሠጥም የሚባለው የቅጠልና የፍሬን
ተመጣጣኝነት ባለመጠበቅ የሚመጣ ችግር ነው፡፡ ይህን ችግር በገረዛና በሌሎችም የአያያዝ ዘዴዎች ለምሳሌ እንደ
ምርት አያያዙ ማዳበሪያ መጨመርና ጥላን መጠቀም፻ ማሻሻል ይቻላል፡፡

ቡና የሚገረዝባቸው ዋና ዋና ምክንያቶች የሚከተሉት ናቸው፡፡

  • ቡናው በጣም ጠንካራ የሆኑ የመጀመሪያና ሁለተኛ ደረጃ ቅርንጫፎች እቺንዲያወጣና እቺነኚህን የሚሸከም ጠንካራ
  • ግንድ እቺንዲኖረው ለማድረግ
  • የቅጠልና የፍሬን ተመጣጣኝነት በመጠበቅ ቡናውን ከቅርንጫፍ መድረቅ ለመቆጣጠር
  • ተከታታይነት ያለው ምርት በየዓመቱ ለማግኘት
  • በቂ ፀሐይና አየር በቡናው አካል ውስጥ እቺንዲዘዋወር ለማድረግ
  • በተክሉም ሆነ በአፈሩ ውስጥ የሚገኙትን ንጥረ ነገሮች በተገቢው ለመጠቀም
  • የርጭት ብክነትን ለመቀነስ
  • የቡናውን አቋም ክፍት በማድረግ ለተመረጠ ቀይ ፍሬ ለቀማ አመቺ እቺንዲሆንና የቡናውን ጥራት ለመጨመር

በገረዛ ጊዜ ሊወሰድ የሚገባቸው ነጥቦች

  • አንድ የመጀመሪያ ቅርንጫፍ ቢበዛ ሶስት ጊዜ ምርት ከሠጠ በኋላ ጠቀሜቆው እየቀነሰ ስለሚሄድ ከጫፉ ቢቀነጠብለሁለተኛና ለሶስተኛ ቅርንጫፎች ዕድገትና ምርቆማነት ይረዳል፡፡
  • በአንድ የቅርንጫፍ አንጓ ላይ መተፋፈግ እቺንዳይፈጠር በግራና በቀኝ አንድ አንድ ቅርንጫፍ ብቻ ማደግ አለበት፡፡
  • ከዋናው ግንድ 15 ሣ.ሜ. ፺ባለነጠላ ግንድ፻ ወይንም 2ዐ ሣ.ሜ. ፺ለባለ ብዙ ግንድ፻ ድረስ በመጀመሪያ ቅርንጫፍላይ የሚያድጉ ሁለተኛ ቅርንጫፎች ለበቂ የፀሐይ ብርሀንና አየር ዝውውር ሲባል ተቆርጠው ይወገዳሉ፡፡
  • ወደ መሬት ተጠግተው ያደጉ ቅርንጫፎች ለተባይ መወጣጫ መሰላል ስለሚሆኑ ጫፋቸው መቆረጥ አለበት፡፡
  • አስተዳደጋቸው ወደ ላይ፣ ወደ ታችና ወደ ውስጥ የሆነ ሁለተኛ ቅርንጫፎች ተቆርጠው መወገድ አለባቸው፡፡
  • በየሁለት ወይንም በየሶስት ወር አንድ ጊዜ በቡና ማሣ ውስጥ በመዘዋወር አላስፈላጊ ዕድገቶችን መቆጣጠርያስፈልጋል፡፡
  • ቁመቆቸው በጣም የረዘሙ ቡናዎችን ጫፋቸውን በመቀንጠብ ቁመቆቸውን መግራትና ለቆችኛው አካል ጥንካሬመፍጠር ያስፈልጋል፡፡

የቅጥያ ማንሳት ሥራ፡- ከዋናው ግንድ ላይ የሚነሱ ቁጥራቸው የበዙ ቅጥያዎችን ማስወገድ